Wat is een kruisallergie bij hooikoorts?

Als je ergens allergisch voor bent, heb je het niet makkelijk. Je moet voorzichtig zijn om allergenen zoals pollen, huisstof of bepaalde voedingsmiddelen te vermijden. En omdat dat niet altijd lukt, moet je goed voorbereid zijn op het eventuele behandelen van een allergische reactie.

Als jouw hooikoorts of allergie voor huisstof ook nog eens een kruisreactie bij de allergie veroorzaakt, dan heb je al helemaal aan het kortste eind getrokken. Lees snel verder voor meer informatie over kruisallergie bij hooikoorts en andere gevallen, met onder andere een handig kruisallergieschema en tips over hoe je er het beste mee om kunt gaan.

• Wat is een kruisallergie? 
• Wat zijn de symptomen van een kruisreactie? 
• Welke soorten kruisallergie zijn er? 
• Wat kun je doen tegen een kruisallergie? 
• Wanneer moet je met een kruisreactie naar de dokter?

Ook hebben we een handig kruisallergieschema, zodat je kunt zien bij welke combinatie van allergie en voedingsmiddelen de kans op een reactie het grootst is.  

Wat is een kruisallergie?

Een kruisallergie is simpelweg een ontzettend stom misverstand, veroorzaakt doordat jouw immuunsysteem de eiwitten in sommige voedingsmiddelen verwart met de allergenen waar je daadwerkelijk allergisch voor bent.¹ Dit komt doordat de chemische structuur van sommige vruchten en noten erg veel lijkt op die van bepaalde pollen en andere allergenen.

Een kruisallergie bij je berkenallergie betekent bijvoorbeeld dat je een primaire allergie voor berkenpollen hebt en daarnaast allergisch bent voor sommige noten en vruchten. Je kunt er met behulp van een allergietest achter komen of je een kruisallergie bij hooikoorts of een andere primaire allergie hebt.

Wat zijn de symptomen van een kruisreactie?

De symptomen van een kruisreactie verschillen per persoon, maar zijn vaak minder heftig dan de oorspronkelijke allergie (zoals hooikoorts zelf). Ze ontstaan meestal kort na het eten van het betreffende voedingsmiddel – vaak binnen enkele minuten. Veelvoorkomende klachten van een kruisreactie bij een allergie zijn:

• Jeuk of tinteling op je lippen, tong, mond of keel ^1,2
• Zwelling van lippen, tong of gehemelte ^2,3
• Blaasjes op je tong, lippen of mond ³
• Misselijkheid of buikpijn (soms)¹
• In zeldzame gevallen: ademhalingsproblemen of anafylaxie ^1,2,3

De ernst van een kruisreactie kan variëren. Sommige mensen hebben slechts lichte jeuk; anderen krijgen heftige zwellingen of ademhalingsproblemen. Vaak zijn de klachten mild en verdwijnen ze vanzelf weer binnen een uur. Is dit niet het geval, neem dan contact op met een medische professional.

Welke soorten kruisallergie zijn er?

Er bestaan verschillende combinaties van kruisallergieën. De drie meest voorkomende kruisreacties bij hooikoorts komen voor bij berkenpollen-, graspollen- en bijvoetpollenallergie. Daarnaast is er kans op een kruisreactie bij een allergie voor bijvoorbeeld latex of huisstofmijt. Bij sommige primaire allergieën is de kans op een kruisreactie bij de allergie groter dan bij andere. In het onderstaande schema zie je een handig overzicht van veelvoorkomende kruisallergieën.

Kruisallergieschema

Heb je een kruisallergie bij graspollen, berkenpollen of huisstofmijt? Check dan het onderstaande kruisallergieschema om te ontdekken waar je waarschijnlijk allergisch voor bent:

Kruisallergie berk	Voornamelijk appel, peer en hazelnoten, maar ook amandelen, kokos, perzik, abrikozen, pruimen, bramen, frambozen, kiwi’s, wortel, selderij en tomaat.1
Kruisallergie graspollen	Andere granen, zoals tarwe en boekwijt; pinda’s, meloen, tomaat, sinaasappel, paprika, aubergine en snijbiet.4
Bijvoetpollenallergie	Selderij, wortel, paprika, pastinaak, mango, druiven, zonnebloempitten en diverse kruiden (bijv. koriander, dille, peterselie en venkel).5
Kruisallergie huisstofmijt	Schaal- en weekdieren, zoals garnalen, mosselen, oesters, slakken en inktvis.3
Kruisallergie latex	Bananen en ander tropisch fruit, zoals avocado’s, kiwi’s, vijgen en dadels.3

Wat kun je doen tegen een kruisallergie?

Naast je hooikoorts een kruisallergie hebben is geen pretje, maar er zijn verschillende dingen die je kunt doen om een kruisreactie van je hooikoorts te vermijden: 

1. Pas je voeding aan

Sommige voedingsproducten kun je het beste helemaal laten staan, maar als je allergisch bent voor fruit kun je dit vaak wel eten als het eerst gekookt is.^1,2,3 Dit verandert namelijk de structuur van de eiwitten die een kruisreactie veroorzaken. Hierdoor verwart je lichaam deze niet meer met allergenen. Bijvoorbeeld: krijg je een kruisreactie door je berkenpollenallergie als je een appel eet, dan kun je vaak wel appeltaart eten. Afhankelijk van hoe ernstig jouw allergische reactie is, kun je er ook voor kiezen om slechts kleine hoeveelheden te eten. 

2.Vermijd stress en alcohol

Stress en alcohol kunnen je symptomen versterken, dus zorg voor voldoende ontspanning en laat dat biertje even staan.³ En nee, alcoholische dranken zijn geen goede manier om te ontspannen! Denk liever aan ademhalingsoefeningen, een wandeling in de natuur of een warm bad met lekker ruikend badschuim.

3. Verbeter je weerstand

Een lagere weerstand, bijvoorbeeld doordat je al ziek bent of je niet gezond eet, kan een kruisreactie verergeren.³ Stimuleer je immuunsysteem door goed te slapen, veel water te drinken en een gezond eetpatroon te volgen. Dit zorgt niet alleen voor een mildere kruisreactie bij je graspollenallergie, maar verkleint ook de kans dat je verkouden wordt !

4. Gebruik anthihistaminica

Ook antihistaminica kunnen helpen bij een allergische reactie,^1,2,3 maar neem bij twijfel en een zware reactie altijd contact op met je huisarts. De informatie in dit artikel is geen vervanging voor professioneel medisch advies.

Wanneer moet je met een kruisreactie naar de dokter?

Hoewel kruisallergieën vaak slechts milde klachten geven die vanzelf weer over gaan, is het in sommige gevallen verstandig om medisch advies in te winnen:

• Als je klachten ernstig zijn (zoals ademnood, benauwdheid of hevige zwelling)²
• Bij twijfel over wat de reactie veroorzaakt
• Voor een verwijzing naar een allergoloog of diëtist

In zeldzame gevallen kan een kruisreactie leiden tot een anafylactische shock, wat een levensbedreigende situatie is. Bel onmiddelijk 112 als je keel dik wordt, je moeite hebt met ademen of duizelig wordt.²

Ben je bang dat je een kruisallergie bij je huisstofmijtallergie of hooikoorts hebt? Nu weet je precies voor welke voedingsmiddelen je moet uitkijken. Hooikoorts én een kruisallergie wens je niemand toe, maar door er op de juiste manier mee om te gaan hoeft het geen grote impact te hebben op je gemoedstoestand. Luister goed naar je lichaam, wees alert op symptomen en aarzel niet om professionele hulp in te schakelen.

Bronnen: 

¹ Huidarts.com, Paraberksyndroom

² Thuisarts, Ik krijg jeuk of een branderig gevoel in mijn mond of keel door sommige groenten, fruit of noten

³ Martini Ziekenhuis, Kruisallergie

⁴ Allergie Diëtisten, Allergie voor graspollen

⁵ Allergie Diëtisten, Allergie voor bijvoet